AZALPEN TESTUA

GEPARDOA

Gepardoa (acinonyx jubatus) felidoen familiako ugaztuna da, guztietan azkarrena. 1.5m neurtzen ditu altueraz eta 40 eta 65kg artean pisatzen du.

Bere burua txikia da. Gorputz luzea eta polita du, mantxa gorri- horixkaken. Aurpegian bi marra beltz ditu, begietatik ahoaren ezkina bakoitzeraino. Bere atzazkalak handiak eta kurbatuak dira (retractiles) eta bere ikusmena eta usaimen inoei esker, felino honek oso ondo ehizatzen du.

Animalia hau, haragijalea da eta bakarrik jaten ditu bere presak.Geopardoa ohituta dago eguerdian ehizatzera, beste animalia guztiak zuhaitz baten itzalpean etzanda dauden bitartean.

Animali hauen bizileku aniztasuna mugatzen joan da urteetan baina gaur egun Afrikan bakarri bizi da. Normalean, gepardoa animali bakartiak dira, hau da, ez dira taldeetan ibiltzen.

2-4 kume edukitzen ditu. Hauek azala gris eta leunez estalitako hilea daukate bizitzako lehenengo lau hilabeteetan. Haien haurdunaldiak hiru (90 egun) irauntzen du. Gepardoa 10-15 urte bizi da.

Lurrean bizi den animaliarik azkarrena da, 110Km/h-ko korrikatzen ditu lasterka laburrean.

ENEKO MARAÑON

                                         PINGUINOA

Pinguinoa itsas hegazti bat da,ez du egan egiten ia gehienak hego hemisferioko kostaldean bizi dira,hain zuzen,Antartikan Sphenisciformes,familiakoak dira.

Espeziaren arabera 30cm edo 120cm arteko altuera dute.Moko sendoa daukate eta hego motzak dituzte.Isatsa eta hankak motza ditu.

Zefalopodoz,krustazeos eta arrain txikiz elikatzen dira.Uretan trebezia handia dute harrapatzeko.Oso animalia familiakoa da,batez ere umeak hazteko garaian,kolonia handitan bizi direlako.

Guztiak hegoburuaren inguruko eskualde zabal batean bizi dira.Beste espezieak galapoetan bizi dira.Enperadorea eta adelikoa pinguino bakarrak dira,antartikoan soil-soilik bizi dira.

Harri txikiz,algaz eta belarrez egindako zuloan egiten dute habia.Han bi arrautz erruten dituzte.Harrautza jaio ondoren emea itsasora joaten da bi hilabetez .

                                               DYLAN CANAVIRI

AZALPEN TESTUA

IZURDE HANDIA

Izurde handia(tursiops trucatus) delphinidae familiakoa.

Izurde handia oso azkarra da eta taldeam bizi da,bere luzeera da 2-4m artean eta bere pisua da 200-500kg artean.Grisak izaten dira.

Munduko itsaso gehienetan bizi dira.baina ur beroak atsegin dute eta tropikoetan

aurkitzen dira izurde handi gehienak.

Hortz ugari dituzte(20-28)hortz komiko)goiko eta beheko masail hezurretan, baina ez dute murtxikatzen . Bere elikadura zabala da:legatzak,bisiguak,olagarroak,

txibiak,eta ganbak.

Arrak buztana kurbatzen du emearen sabel aldera,emearen irekidura gemitalean sartzen du bere sexuorganoa.Kumeak udan jaiotzen dira,10-15kg pisuarekin,amaren sabelean urtebete egon ondoren.

Kumeak 10 hilabetez hartuko du esmea bere amarengandik.

CARLOS ROBLES